শাক্ত পদাবলী * রামপ্রসাদ সেন

Rumman Ansari   Software Engineer   2025-01-19 04:27:21   101  Share
Subject Syllabus DetailsSubject Details 4 Questions
☰ TContent
☰Fullscreen

শাক্ত পদাবলী হচ্ছে বাংলা সাহিত্যের একটি গুরুত্বপূর্ণ কবিতা সংকলন, যা শাক্ত ধর্মের উপর ভিত্তি করে লেখা হয়েছে। এটি রামপ্রসাদ সেনের দ্বারা রচিত এবং তাঁর devotional (ভক্তিমূলক) কবিতাগুলির সংকলন। রামপ্রসাদ সেন (১৮০৩-১৮৭৫) ছিলেন একজন প্রখ্যাত বাঙালি ভক্ত কবি যিনি শাক্ত ধর্মের প্রতিটি দিককে তাঁর কবিতায় অমর করেছেন।

শাক্ত পদাবলীর বৈশিষ্ট্য:

  • ভক্তি ও সাধনা: কবিতাগুলিতে শাক্ত ধর্মের প্রতি গভীর ভক্তি এবং দেবী দুর্গার প্রতি নিবেদিত প্রেম ফুটে উঠেছে।
  • ভাষা ও শৈলী: বাংলার সাধারণ জনগণের মধ্যে জনপ্রিয়তা লাভের জন্য কবিতাগুলিতে সহজ ভাষা ও সরল শৈলী ব্যবহৃত হয়েছে।
  • অধ্যাত্মিক বার্তা: কবিতাগুলিতে জীবনের আধ্যাত্মিক এবং দার্শনিক বার্তা প্রদান করা হয়েছে, যা ধর্মীয় সাধনা এবং আত্মজ্ঞান লাভের উপর ভিত্তি করে লেখা হয়েছে।

উদাহরণ কবিতা:

রামপ্রসাদ সেনের অনেক কবিতা শাক্ত পদাবলীতে অন্তর্ভুক্ত, যেমন:

১. "আমার শিবাচল গন্তব্য"

<span class="pln">
</span><span class="pun">আমার</span><span class="pln"> </span><span class="pun">শিবাচল</span><span class="pln"> </span><span class="pun">গন্তব্য</span><span class="pln">
</span><span class="pun">তুই</span><span class="pln"> </span><span class="pun">ধরিস</span><span class="pln"> </span><span class="pun">কেমনে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">তান,</span><span class="pln">
</span><span class="pun">ভক্তি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">ক’র</span><span class="pln"> </span><span class="pun">তোর</span><span class="pln"> </span><span class="pun">শরণে,</span><span class="pln">
</span><span class="pun">শিবে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">জানিয়ে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">দেব,</span><span class="pln"> </span><span class="pun">সেজান।।</span>

২. "জয়দেবের বাণী"

<span class="pln">
</span><span class="pun">আমি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মরি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">কেন</span><span class="pln"> </span><span class="pun">হে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">জয়দেব,</span><span class="pln">
</span><span class="pun">বাঁচি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">কেন</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মরি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">না,</span><span class="pln">
</span><span class="pun">কোন</span><span class="pln"> </span><span class="pun">ভয়</span><span class="pln"> </span><span class="pun">কি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">পাও</span><span class="pln"> </span><span class="pun">পিছু</span><span class="pln"> </span><span class="pun">তোর</span><span class="pln">
</span><span class="pun">ভয়ে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মরি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">না।।</span><span class="pln">
</span>

৩. "মায়ের চরণে"

<span class="pln">
</span><span class="pun">মায়ের</span><span class="pln"> </span><span class="pun">চরণে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মোর</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মাতৃভক্তি,</span><span class="pln">
</span><span class="pun">দেবে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">শান্তি,</span><span class="pln"> </span><span class="pun">দেবে</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মোক্ষ,</span><span class="pln">
</span><span class="pun">আমি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মরি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">খোকা,</span><span class="pln"> </span><span class="pun">দিব</span><span class="pln"> </span><span class="pun">আমার</span><span class="pln">
</span><span class="pun">ভক্তি</span><span class="pln"> </span><span class="pun">আমার</span><span class="pln"> </span><span class="pun">মায়ে।</span><span class="pln">
</span>

রামপ্রসাদ সেনের সাহিত্যিক প্রভাব:

  • রামপ্রসাদ সেনের কবিতাগুলি শুধুমাত্র ধর্মীয় কাব্য হিসেবে নয়, বরং বাংলার লোকসাহিত্যের একটি অমূল্য অংশ হিসেবে বিবেচিত হয়।
  • তাঁর রচিত কবিতাগুলি সাধারণ মানুষের জীবন, আধ্যাত্মিকতা এবং ধর্মীয় প্রেরণার সাথে গভীরভাবে সম্পর্কিত।

এই কবিতাগুলি প্রায়ই ধর্মীয় বা আধ্যাত্মিক সংগীত হিসেবে গাওয়া হয় এবং বাংলার সাংস্কৃতিক ও ধর্মীয় উৎসবে ব্যবহৃত হয়।



No Program Data.

আমাদের 'বাংলা সাহিত্য' কোর্সে আপনি বাংলা সাহিত্যের অগুনতুলনীয় সমৃদ্ধ বিশ্বের প্রমুখ লেখকদের কাহিনী, কবিতা, উপন্যাস, এবং প্রবন্ধের সমৃদ্ধ বিশেষত্ব সহ জানতে পারেন। এই অনলাইন কোর্সে আপনি বাংলা সাহিত্যের সবচেয়ে জনপ্রিয় এবং অবলম্বনীয় কৃতিগুলির মধ্যে অনুপ্রাণিত হবেন।


Stay Ahead of the Curve! Check out these trending topics and sharpen your skills.